شاه برهان؛ پشتوانه موجهات دئودوروس

Authors

فرشته نباتی

عضو هیئت علمی فلسفه علامه طباطبایی

abstract

دئودوروس از منطق دانان به نام مگاری است. تعاریف خاص او از مفاهیم موجه (ضرورت، امتناع، و امکان) تعاریفی زمانی و متناسب با موضع دترمینیستی اوست. از میان تعاریف موجهاتی دئودوروس، آن چه بیش از همه مورد بحث قرار گرفته تعریف امکان است. دئودوروس می گوید ممکن آن چیزی است که هست یا خواهد بود به عبارت دیگر هیچ ممکنی نیست که هرگز محقق نشود. این تعریف با درک شهودی از امکان هم خوانی ندارد لذا او برای پشتیبانی از مفهوم موردنظر خود از امکان، استدلالی ارائه کرده است معروف به شاه برهان. در دوران معاصر برخی تلاش کرده اند با استفاده از منطق جدید این برهان را بازسازی کنند. در این جا درصدد ارائه بیانی روشن از این استدلال و بررسی دو مورد از مشهورترین این بازسازی ها (پرایور و رشر) هستیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شاه‌برهان؛ پشتوانة موجهات دئودوروس

دئودوروس از منطق‌‌دانان به‌نام مگاری است. تعاریف خاص او از مفاهیم موجه (ضرورت، امتناع، و امکان) تعاریفی زمانی و متناسب با موضع دترمینیستی اوست. از میان تعاریف موجهاتی دئودوروس، آن‌چه بیش از همه مورد بحث قرار گرفته تعریف امکان است. دئودوروس می‌گوید ممکن آن چیزی است که هست یا خواهد بود به عبارت دیگر هیچ ممکنی نیست که هرگز محقق نشود. این تعریف با درک شهودی از امکان هم‌خوانی ندارد لذا او برای پشتیب...

full text

کواین و موجهات

کواین، فیلسوف تحلیلی قرن بیستم در طی حدود 20 سال (1961- 1941) مقالاتی در باب منطق موجهات نگاشته و ایراداتی به آن وارد کرده است. سالهاست که این ایرادات مورد بحث جدی منطقیون بوده است و اکثر کسانی که در باب موجهات سخنی گفته‌اند، خود را ملزم دیده‌اند که موضعشان را نسبت به این اشکالات روشن کنند. در این مقاله در پی آنیم که انتقادات کواین را مطرح کرده، راه حل‌های مختلفی که برای حل مشکلات ارائه شده را ...

full text

مفاهیم موجهه از نظر دئودوروس، فیلون، و خروسیپوس

دئودوروس، فیلون، و خروسیپوس از برجسته‌ترین منطق‌دانان مگاری ـ رواقی بوده‌‌اند و موجهات یکی از مباحث مورد توجه این منطق‌‌دانان بوده ‌‌است. نظرات این متفکرین در مورد مفاهیم موجهه، تعریف ضرورت، امکان، امتناع، و رابطه و نسبت این‌ها با هم از مباحث جالب تاریخ منطق است که به روشن‌شدن برخی از مواضع منطقی منطق‌دانان دیگر در این زمینه هم کمک می‌‌کند. از میان این سه تن، نظرات دئودوروس بیش از همه مورد بحث ...

full text

قرآن پشتوانه و خاستگاه فقه

 نویسنده در آغاز از نقش قرآن در ایجاد دستگاه تشریع سخن گفته آن گاه با بیان جایگاه احکام و تشریعات در نگاه قرآن، بحث را پى مى‌گیرد. سپس از دو گونه ارتباط احکام با قرآن بحث کرده، ویژگى‌هاى سبک قرآن در بیان احکام و قوانین فقهى را زیر پنج محور بررسى مى‌کند. نویسنده، پس از شرح قلمرو حضور و نظارت فقه قرآنى به عوامل درونى - بیان نامتمرکز فقه قرآنى، توجه به تنگناها و شرایط اضطرار و انعطاف پذیرى و واقع‌...

full text

نقیض موجهات مرکب جزئیه نزد خونجی

خونجی، پس از بیان نقیض موجهات بسیط و موجهات مرکب کلیه، از دو شیوة متفاوت برای استنتاج نقیض گزارة موجهة مرکب جزئیه استفاده کرده است. او در یک شیوه، نقیض گزارة موجهة جزئیه را گزارة کلیة مردده‌‌المحمول می‌داند و در شیوة دیگر نقیض این گزاره را گزارة منفصله‌‌ای تلقی می‌‌کند که موضوع یکی از طرفین آن به‌وسیلة محمول مشترک اجزای انفصال مقید شده است. ما در این مقاله پس از بیان مختصری دربارة چگونگی تناقض ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
منطق پژوهی

جلد ۵، شماره ۹، صفحات ۱۲۱-۱۴۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023